Maar 1 op de 100 particuliere woningbezitters heeft concrete plannen voor het energiezuinig maken van de eigen woning, blijkt uit onderzoek marktonderzoekbureau TeamVier in opdracht van Bouwend Nederland.
"Duurzaamheid begint letterlijk thuis, maar dat besef is er nog veel te weinig. Onze mooie duurzame ambities halen we zo absoluut niet, we moeten veel meer tempo maken. Hoe krijg je huiseigenaren zo ver? Door gunstige belastingmaatregelen, subsidies en veel meer overheidsvoorlichting", stelt Maxime Verhagen, voorzitter van Bouwend Nederland. "Daarbij moet er niet getornd worden aan de saldering. Anders verdien je je investering nooit terug in zonnepanelen, die toch vaak toegepast worden als verduurzamingsoptie."
De brancheorganisatie heeft marktonderzoekbureau TeamVier onderzoek laten doen naar motieven van woningeigenaren om hun eigen huis wel of niet te verduurzamen. Een enorme meerderheid (75%) heeft geen verduurzamingsplannen. De overige 25% wil wel iets doen, maar uiteindelijk heeft maar 1% van de respondenten concrete plannen om binnen een jaar te verduurzamen.
Snel tevreden
Verhagen: "Ze zien het vooral als duur en lastig. Woningeigenaren zijn überhaupt al nauwelijks bezig met de duurzaamheid van hun huis. Wanneer ze dubbel glas hebben, zijn veel mensen al prima tevreden over hun bijdrage aan 'de planeet'. Mensen met plannen denken vaak aan enkelvoudige maatregelen, bijvoorbeeld zonnepanelen, spouwmuurisolatie, vloerisolatie of een nieuwe CV ketel. Dat past binnen het beschikbare budget. Voor een integrale verbouwing die tot meerdere labelstappen of Nul op de meter zijn vaak meerdere maatregelen met bijbehorend budget nodig."
Een ruime minderheid (38%) van de huizenbezitters heeft op termijn plannen of wensen voor energiebesparing, bijvoorbeeld met zonnepanelen, maar heeft er simpelweg het geld niet voor. En terugverdienen duurt te lang. Om diezelfde reden is maar liefst 58 procent van de ondervraagden zelfs helemaal niet bezig met verduurzaming van de eigen woning. Van de mensen die daar nog niets aan doen, wil de helft pas in beweging komen als terugverdientijden radicaal ingekort worden. Verhagen: "Dus een versobering van de salderingsregeling zou de dood in de pot worden voor zonnepanelen. Als je straks veel minder voordeel hebt van de zonnestroom die je aan het net levert, ga je als huiseigenaar nu al minder investeren in duurzaamheid."
Duurzame elite scoort slecht
"Tegelijk met dit onderzoek hebben we via persoonlijke brieven 20 bekende Nederlanders benaderd, die actief zijn op het terrein van duurzaamheid en politiek. We verwachtten dat zij beter zouden scoren, omdat ze de rest van het land zo veel duurzamer willen maken. Maar opvallend genoeg wonen en werken ook zij zelf bepaald niet in huizen en/of kantoren met goede energielabels. Ik zal ze niet bij naam noemen, maar van de 20 aangeschreven personen waren er slechts twee actief bezig met het verbeteren van de energieprestatie van de eigen woning. Drie van hen gingen in op ons aanbod om de mogelijkheden te laten verkennen door een adviseur; één wilde dat expliciet niet. De overige 14 hebben niets van zich laten horen. De 'milieubewuste voorhoede' verschilt hierin niet van de gewone burger."
Miljoenen woningen aanpakken
"Dit is dus de actuele stand van zaken bij energiezuinigheid en de eigen woning. Daar wordt je niet bepaald vrolijk van", constateert Verhagen. "Veel eigenaren zien niet eens dat er een verband is tussen het huis en duurzaamheid. Bij de koop van een huis is een gunstig label ook amper een argument."
"Anders is dat bij nieuwbouw. Daar is duurzaamheid al helemaal ingebed. Over 4 jaar moeten alle nieuwe gebouwen bijna energieneutraal zijn. Er worden nu al woningen opgeleverd die daar ruim aan voldoen. Deze maand is in Amsterdam de bouw gestart van de eerste energieneutrale woontoren van Nederland. Maar heel droevig is het gesteld met het enorme aantal van 4 miljoen oudere koopwoningen, waarvan ruim 70 procent energielabel C of slechter heeft. Daar moet dus nog heel veel gebeuren."
"Bouwbedrijven hebben heel veel in huis om de energielabels van miljoenen huizen te verbeteren, maar bijna 60% van de eigenaren heeft geen idee welk label ze überhaupt hebben. En als ze het al weten, is nog de grote vraag of ze wel bij label-verbetering willen - en het kunnen betalen. Er zijn dus forse problemen om mensen in beweging te krijgen", overziet Verhagen.
Voordelen en voorlichting
Wat is er nodig, vraagt Verhagen zich af? "Als de overheid het tempo van energiebesparing wil ophogen, zou het 6% BTW-tarief kunnen gelden voor alle verduurzamingsmaatregelen - dus niet alleen voor isolatie - in combinatie met een groot-onderhoudsaftrek zoals die ooit bestond. Subsidies komen er al aan, via de 100 miljoen die vrijkwam bij het Belastingplan 2016. Die moeten dan wel effectief ingezet worden. Naast het handhaven van de huidige saldering kun je ook denken aan verdere verruiming van de hypotheek, als je meteen je nieuwe huis flink energiezuiniger maakt. Die maatregelen samen zetten echt zoden aan de dijk."
Campagne
Verhagen: "Tegelijk is er aan voorlichting nog heel veel nodig. Een nationale campagne zou een goed idee zijn, net als objectieve informatie dicht bij huis, dus door de gemeente. Met dat laatste zijn de bouwsector, gemeenten en het ministerie van BZK al samen bezig. Voorlichting door de overheid, dat willen heel veel woningeigenaren graag. Want ze kunnen niet zelf het kaf van het koren scheiden, qua maatregelen en bedrijven. Daarom komen er op steeds meer plekken regionale energieloketten, die vraag en aanbod bij elkaar brengen.
Bouwend Nederland werkt met een aantal andere branches, zoals UNETO-VNI en VNG plus het ministerie van BZK, aan de ontwikkeling van de 'Duurzame aanbieder', ofwel een lijst met gecertificeerde duurzaamheidsbedrijven die huizen energiezuinig kunnen maken - met garantie. Deze garantie is nu al mogelijk via de Energieprestatie garantie van Bouwgarant. "Met landelijke en lokale maatregelen moeten we uiteindelijk miljoenen woningeigenaren over de streep kunnen trekken om te investeren in verduurzaming."
Bron: Bouwend NL
